UTM (به فارسی: یو‌تی‌ام) یا Urchin Tracking Module یک روش ساده و کاربردی برای رهگیری کاربران از طریق URL می‌باشد که استفاده اصلی آن در رهگیری مخاطبان ورودی کمپین‌های تبلیغاتی یا شبکه‌های اجتماعی می‌باشد.

جالب است بدانید که Urchin نام یک شرکت توسعه نرم‌افزار بود که محصولی به نام Web Statistics Analysis برای بررسی رفتار کاربران بر روی سایت داشت. پس از آنکه در سال ۲۰۰۵ گوگل شرکت Urchin را خرید، نام آنالیزور این شرکت نیز به Google Analytics تغییر یافت.

UTM یک قطعه کد است که به انتهای آدرس URL یک صفحه افزوده میشود و از طریق آن میتوان به راحتی میزان کاربران ورودی از کمپین‌های تبلیغاتی یا شبکه‌های اجتماعی، تعداد کلیک کاربران بر روی لینک‌ها، گردش کاربران داخل سایت و… را در گوگل آنالیتیکس رهگیری کرد. برای مثال با استفاده از یو تی ام میتوانید مشاهده کنید که چه تعداد کاربر از طریق شبکه‌های اجتماعی وارد سایت شده‌اند. یا اینکه میزان ورودی مخاطبان از کمپین تبلیغاتی علم‌فردا بیشتر بوده یا کمپین تبلیغاتی سایت ورزش‌سه.

برای استفاده از این قابلیت تنها لازم است آدرس صفحه مقصد یا لندینگ پیج مورد نظر را در UTM ساز آنلاین قرار دهید و با انتخاب کردن گزینه‌های لازم به راحتی آدرس قابل پیگیری خود را دریافت کنید.

UTM ساز آنلاین

حالا تنها لازم است آدرس دریافت شده را در کمپین‌های تبلیغاتی یا شبکه‌های اجتماعی مان بگذاریم.

استفاده از UTM چه امتیازاتی به ما میدهد؟

1. ساخت و استفاده از UTM بسیار ساده است و نیاز به هیچ تنظیمات خاصی ندارد. تنها لازم است قطعه کوچکی کد به انتهای URL اضافه کنیم تا لینک قابل پیگیری داشته باشیم.
2. بر خلاف کوتاه کننده‌های لینک (مانند adf.ly یا yon.ir) که دارای پنل‌های جداگانه هستند، برای بررسی نتایج لینک‌هایی که بر روی آن‌ها UTM قرار داده شده است بدون انجام هیچ فعالیت خاصی میتوانیم به Google Analytics مراجعه کنیم. گوگل آنالیتیکس این اجازه را به ما میدهد که بتوانیم به سادگی ورودی‌های کمپین‌های مختلف‌مان را در یک پنل مقایسه کنیم.
3. یکی از مشکلاتی که رهگیری کاربران با استفاده از کوکی‌ها (Tracking Cookies) وجود دارد این است که بسیاری از مرورگر‌ها یا آنتی ویروس‌ها به صورت پیش‌فرض جلوی اجرا شدن کوکی‌هارا میگیرند. به همین دلیل رهگیری کاربران دچار مشکل میشود. اما برای استفاده از UTM هیچگونه محدودیتی وجود ندارد و میتوان گفت دقت بسیار بالایی در این نوع رهگیری وجود دارد.
4. خلاص شدن از بخش بزرگی از اطلاعات که در آنالیتیکس به نام Not Provided و None مشخص شده اند نیز یکی از مهم ترین مزیّت‌های استفاده از UTM ها میباشد! با قرار دادن UTM مقدار زیادی از اطلاعات Not Provided شما دسته‌بندی شده و قابل آنالیز میشوند.

ساختار UTM چگونه است؟

هر UTM تشکیل شده از آدرس صفحه مورد نظر است که در انتهای آن کوئری استرینگ‌های مخصوص UTM اضافه شده است. این کوئری استرینگ بسته به نیاز، از ۳ پارامتر اجباری و دو پارامتر اختیاری تشکیل شده است.

1. Campaign : وارد کردن این پارامتر اجباری می‌باشد و نشان دهنده نام کمپین است. در مثال بالا میبینید که این کمپین تبلیغاتی با همکاری تخفیفان بسته شده است.
2. Source : این پارامتر نیز اجباری و نشان دهنده منبع ورودی مخاطبان است که در مثال بالا ایمیل است.
3. Medium : استفاده از پارامتر مدیوم نیز اجباری و نشان دهنده دقیق‌تر منبع ورودی مخاطبان است، که در مثال بالا لندینگ پیج است.
4. Term : استفاده از این پارامتر که در گوگل آنالیتیکس به نام KeyWord نیز شناخته میشود اختیاری بوده و نشان دهنده کلمه کلیدی است که مخاطب با کلیک بر روی آن وارد صفحه مقصد شده است.
5. Content : این پارامتر در کمپین‌های تست A/B استفاده میشود. چون تمامی پارامتر‌های بالا در این زمان برابر است.

اگر درک این مفاهیم همچنان برای شما پیچیده و سخت است پیشنهاد میکنیم به خواندن این مطلب ادامه دهید، چرا که با مثال‌هایی که در ادامه خواهیم آور مطئناً این مفاهیم برای شما جا خواهد افتاد.

چگونه باید UTM استاندارد بسازیم و آنهارا فعال کنیم؟

استفاده از UTM در شبکه‌های اجتماعی

اگر از جمله افزادی هستید که پس از انتشار مطلبی در سایتتان سریعاً آن‌را در شبکه‌های اجتماعی‌تان منتشر میکنید، احتمالا دوست داشته باشید بدانید که میزان ورودی شما از هر شبکه اجتماعی دقیقا چه تعداد است. مثلا تعداد ورودی‌های سایت شما از فیس‌بوک بیشتر است یا از تلگرام؟ کدام گروه با کیفیت تر هستند و بانس‌ریت کمتری دارند؟ اینجاست که UTM به کار می‌آید. اما چگونه؟

ما در اوکس‌تیم پس از انتشار مطالب‌مان لینک آن‌هارا در شبکه‌های اجتماعی‌مان با استفاده از UTM به اشتراک میگذاریم. ما برای افزودن UTM به لینک‌هایمان از یک استاندارد داخلی استفاده میکنیم.

اما استاندارد ما برای اشتراک گذاری مطالب در شبکه‌های اجتماعی چگونه است؟

UTM Campaign: پارامتر کمپین تمامی لینک‌های اشتراک گذاری شده در شبکه‌های اجتماعی اوکس‌تیم Social است.
UTM Source: منبع ما به توجه به شبکه اجتماعی متغیر است، مثلا instagram یا linkedin یا twitter.
UTM Medium: با توجه به محل قرارگیری URL نام مدیوم تائین میشود. مثلا برای لینکی که در استوری اینستاگرام قرار میگیرد: Story یا اگر در بایوگرافی اینستا قرار گیرد از Bio استفاده میکنیم. مثال بالا نشان دهنده این است که لینک در کانال تلگرام ما قرار داشته است.
UTM Term: در نامگذاری این پارامتر از نامی یونیک و قابل تشخیص برای مقاله استفاده میکنیم. در مثال بالا InstaShopping نشان دهنده این است که مطلب درباره قابلیت فروشگاه اینستاگرام (Shopping Instagram) بوده است. انتخاب نام درست برای این بخش بسیار با اهمیت است.

کاربرد UTM در کمپین‌های تبلیغات اینترنتی

یکی از بهترین و اصلی ترین کاربرد‌های UTM در کنترل و رهگیری کمپین‌های تبلیغاتی (CPC و CPI و CPL و CPS) است. شما از این طریق میتوانید به راحتی تعداد مخاطبان ورودی، نرخ ریزش (Bounce Rate)، میانگین زمان حضور در سایت (Time on Site) و… را آنالیز کرده و بازده تبلیغاتتان را بسیار دقیق بدست آورید. (UTM بر خلاف شیوه‌های مبتنی بر کوکی توسط مرورگر‌ها یا اپلیکیشن‌ها بلاک نمیشود و به کار خود ادامه میدهد.)

ما برای اجرا کمپین‌های تبلیغاتی نیز از استاندارد خاصی استفاده میکنیم که شاید دانستن آن بتواند به شما در ساخت UTM قابل درک کمک کند.

فرض کنید ما یک کمپین تبلیغات کلیکی یه نام “جشنواره لندینگ‌پیج ۱۳۹۷” در دو سایت دیجیاتو و علم‌فردا راه اندازی کرده‌ایم.
در سایت دیجیاتو ما دو بنر در یک صفحه درج کرده ایم که یکی از آنها در سایدبار و یکی نیز در بخش مقالات مرتبط درج شده است و هر دو به صفحه “سفارش طراحی لندینگ پیج” لینک داده شده اند. با توجه به استاندارد داخلی ما UTM ساخته شده از آن اینگونه خواهد بود.

برای ساید بار دیجیاتو:

https://oxteam.ir/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D9%BE%DB%8C%D8%AC-%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF/?utm_campaign=LandingFest97&utm_source=Digiato&utm_medium=SideBar

برای بخش مقالات مرتبط دیجیاتو:

https://oxteam.ir/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D9%BE%DB%8C%D8%AC-%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF/?utm_campaign=LandingFest97&utm_source=Digiato&utm_medium=Related

در سایت علم‌فردا نیز ما یک لینک در بخش هدر سایت داریم که به شکل زیر خواهد بود:

https://oxteam.ir/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D9%BE%DB%8C%D8%AC-%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF/?utm_campaign=LandingFest97&utm_source=Elmefarda&utm_medium=Header

خب. حال میخواهیم UTM‌های ساخته شده را بررسی کنیم:

UTM Campaign: از آنجا که نام کمپین فرضی ما “جشنواره لندینگ پیج ۱۳۹۷” است پس ما پارامتر کمپین‌مان را میگذاریم LnadingFest97 که قابل درک باشد.
UTM Source: منبع ما نیز دو سایت هستند. یکی سایت دیجیاتو و یکی علم فردا، پس یو تی ام هر سایت مناسب با نام آن ست میشود :ElmeFarda و Digiato.
UTM Medium: از مدیوم برای مشخص کردن محل دقیق نمایش لینک استفاده میکنیم برای مثال تبلیغ ما که در بخش بالایی سایت علم‌فردا قرار داشته است پس مدیوم آن‌را میگذاریم Header. برای سایت دیجیاتو نیز برای بخشی که در سایدبار سایت قرار دارد میگذاریم SideBar و در بخش پست‌های مرتبط میگذاریم Related.
UTM Term: فراموش نکنید این بخش اختیاری است و ما در اینجا از آن چشم پوشی کرده ایم! چرا که پارامتر‌های بالا مارا به هدفمان رسانده‌اند و نیازی به این پارامتر نداریم!

کنترل لینک سازی داخلی سایت به کمک UTM

یکی دیگر از کاربرد‌های UTM رهگیری آسان کابران درون سایت است. اگر قصد رهگیری مخاطبانتان در داخل سایت خودتان دارید به کمک UTM میتوانید به راحتی رفتار کاربرانتان را زیر نظر داشته باشید. ما در اوکس‌تیم برای لینک‌سازی داخلی نیز یک استاندارد داخلی داریم. در ادامه مثالی از آن را خواهیم دید.

فرض کنید در پست “بازی سئو در سال ۲۰۱۸” لینک صفحه “سفارش سئو” را قرار داده ایم و قصد داریم تعداد کاربران ورودی از آن‌را رهگیری کنیم.
URL مورد استفاده اینچنین خواهد بود:

https://oxteam.ir/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D9%BE%DB%8C%D8%AC-%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF/?utm_campaign=Internal&utm_source=Blog&utm_medium=SeoGame2018

UTM Campaign: از آنجا که هدف از این UTM رهگیری کاربران داخل سایت است، پس
UTM Source: منبع ما نیز دو سایت هستند. یکی سایت دیجیاتو و یکی علم فردا، پس یو تی ام هر سایت مناسب با نام آن ست میشود :ElmeFarda و Digiato.
UTM Medium: از مدیوم برای مشخص کردن محل دقیق نمایش لینک استفاده میکنیم برای مثال تبلیغ ما که در بخش بالایی سایت علم‌فردا قرار داشته است پس مدیوم آن‌را میگذاریم Header. برای سایت دیجیاتو نیز برای بخشی که در سایدبار سایت قرار دارد میگذاریم SideBar و در بخش پست‌های مرتبط میگذاریم Related.
UTM Term: فراموش نکنید این بخش اختیاری است و ما در اینجا از آن چشم پوشی کرده ایم! چرا که پارامتر‌های بالا مارا به هدفمان رسانده‌اند و نیازی به این پارامتر نداریم!

چگونه باید UTM های قرار داده شده را رهگیری (Track) کنیم؟

برای مشاهده وضعیت UTM‌های قرارداده شده در سایت، میتوانیم به دو طریق اقدام کنیم.

۱-مشاهده کاربران آنلاین در سایت که از لینک‌های UTM دار استفاده کرده اند.

به منظور مشاهده وضعیت کاربرانی که با لینک‌های UTM در سایت آنلاین هستند. وارد بخش Real-Time شده و بر روی دکمه Traffic Source کلیک کنید. در این بخش تعداد کاربران آنلاین که به صورت مستقیم آمده‌اند به صورت Direct نمایش داده میشوند. کاربرانی که از Google آمده اند نیز Organic ، Serach نمایش داده میشوند. کاربرانی که با استفاده از لینک‌های UTM دار وارد شده اند نیز مانند تصویر زیر Source و Medium قرار داده شده نمایش داده میشود.

۲- مشاهده نتیجه‌ ورودی‌های روزانه یا طولانی مدت سایت

در این بخش تنها اطلاعات لینکهایی که دارای UTM هستند به شما نشان داده میشوند. شما میتوانید ورودی سایتتان را در ۲۴ ساعت گذشته یا هفته اخیر را بررسی کنید. به این منظور وارد بخش Acquisition شده و بر روی Campaigns کلیک کرده و گزینه All Campaigns را انتخاب کنید. در این بخش شما میتوانید بازه مشخصی برای دیدن گزارش‌ها انتخاب کنید یا شیوه نمایش آن‌را تغییر دهید.

گزارش‌های موجود در این صفحه بسیار کامل بوده و شما میتوانید نرخ ریزش کاربران (Bounce Rate)، میانگین زمان حضور در سایت (Time on Site) و.. را در بازه ای خاص بررسی کنید.

از چه استانداردی برای ساخت UTM استفاده کنیم که تحلیل آن ساده باشد؟

ساختار مشترک: همواره در ساخت UTM‌ هایتان از یک استاندارد ثابت پیروی کنید. این را در نظر داشته باشید که وجود ساختار مشترک در تحلیل گزارش گیری‌های آنالیتیکس به شما کمک بسیاری خواهد کرد. برای مثال با کلیک بر روی نام کمپین به راحتی میتواند تعداد ورودی‌های از طریق هر منبع را مشاهده کنید.

ساختار صحیح: فراموش نکنید که ساختار UTM‌ها به حروف بزرگ و کوچک حساس است (Case Sensitive) و این قضیه باعث میشود در گوگل آنالیتیکس داده‌های کمپین Social و social به طور کلی جدا از هم نمایش داده شود و کار تحلیل گزارش‌هارا سخت کند. همچنین استفاده از . یا Space (فاصله) ممنوع است. در صورت استفاده از آنها UTM ساخته شده شما کار نخواهد کرد.

برای جلوگیری از این مشکلات پیشنهاد میکنیم از UTM ساز آنلاین استفاده کنید تا احتمال خطا تا حد ممکن کاهش یافته و گزارش گیری‌ها آسان تر شود.